Đổi mới phương pháp dạy học với đồ chơi tự làm: đáp ứng nhu cầu giáo dục hiện đại ở trường mầm non
Ths. Trương Thị Hồng Mỵ - Khoa Bộ môn chung
Đối với đặc thù của ngành học Mầm non “dạy trẻ chơi mà học, học qua chơi” thì đồ dùng dạy học và đồ chơi được sử dụng kết hợp nhằm rèn luyện 5 mặt giáo dục: trí, đức, thể, mĩ, lao động, trẻ vừa cần có đồ chơi lại vừa cần có đồ dùng dạy học nhưng đồ chơi lại có đầy đủ đặc điểm đặc trưng của vật nên rất phù hợp với trẻ và những bài học của trẻ vì thế đồ chơi còn được sử dụng như một loại đồ dùng dạy học.
Đồ chơi hết sức cần thiết đối với trẻ và đặc biệt nó có tác dụng và ý nghĩa thật to lớn đối với trẻ ở độ tuổi mầm non. Đồ chơi không thể thiếu đối với trẻ trong cuộc sống hàng ngày. Đồ chơi đẹp sẽ tạo cho trẻ một cơ hội tìm hiểu khám phá tốt trong trí óc của trẻ, đặc biệt là nó sẽ tác động tích cực tới các giác quan, khuyến khích cho trẻ phát huy được trí tưởng và các kỹ năng khác.
Đồ chơi giúp trẻ em tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh, nó giúp trẻ làm quen với những đặc điểm, tính chất của thế giới đồ vật, biết được công dụng của chúng trong sinh hoạt và trong lao động của con người. Đồ chơi còn là phương tiện giúp trẻ phát hiện ra những mối quan hệ của người với người trong xã hội dần dần biết gia nhập vào các mối quan hệ đó. Hoạt động với đồ chơi vừa làm thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa làm cho đôi bàn tay khéo léo, đôi chân dẻo dai cơ thể mềm mại, hình dáng phát triển cân đối hài hòa, vừa chuẩn bị cho trẻ vào học tiểu học vừa có thể tham gia tốt vào cuộc sống xã hội sau này.
Hoạt động học tập ở trường Mầm non chủ yếu là thông qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi để giúp trẻ phát triển toàn diện theo phương châm "Học mà chơi, chơi mà học". Vui chơi là hoạt động chủ đạo trong các trường, lớp mầm non. Muốn thực hiện hoạt động vui chơi phải có đồ dùng đồ chơi.
Tuy nhiên để đáp ứng được nhu cầu về đồ dùng đồ chơi và tâm lý thích những đồ chơi mới, lạ của trẻ cũng là vấn đề mà các trường mầm non phải đau đầu vì nguồn kinh phí hạn hẹp, hơn nữa việc trang trí trường lớp, làm đồ dùng đồ chơi phục vụ các tiết dạy theo chủ đề, chủ điểm cần rất nhiều tâm sức và tiền bạc (nếu như nhà trường đặt làm hoặc mua ngoài thị trường). Chính vì vậy các giáo viên dạy các lớp mầm non cần trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự làm để phục vụ chính những hoạt động học tập, vui chơi mà mình thiết kế trong các giờ hoạt động dạy học theo các phương pháp dạy học hiện đại.
Đối với SV ngành Giáo dục Mầm non trường CĐSP Bắc Ninh cần thấy được tầm quan trọng của đồ dùng đồ chơi tự làm đối với trẻ mầm non từ đó có ý thức trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tự làm để phục vụ tốt công việc giảng dạy ở trường mầm non sau này.
Đồ chơi tự làm có thể được làm từ rất nhiều chất liệu khác nhau như: giấy bìa, vỏ hộp, vải, nguyên vật liệu thiên nhiên,... Hưởng ứng phong trào dạy đổi mới phương pháp dạy học, tôi đã đăng ký và thực hiện bài dạy đổi mới phương pháp dạy học "Làm đồ chơi từ các nguyên liệu phế liệu; thực hành làm một số nhạc cụ từ các vật liệu phế liệu". Bài dạy thực hành hướng dẫn sinh viên làm đồ chơi Xúc xắc, Trống bỏi từ vỏ lon bia, hai nhạc cụ này có thể được sử dụng trong các giờ hoạt động học tập và vui chơi ở trường mầm non và có thể sử dụng trong các dịp tết trung thu cho trẻ. Giờ học nhận được sự quan tâm của các thầy cô trong Ban giám hiệu nhà trường, phòng Đào tạo, các thầy cô trong khoa, trong trường đến dự đông đủ là nguồn động lực lớn cho bản thân tôi trong quá trình giảng dạy và cũng tạo sự hứng thú cho sinh viên khi tham gia vào giờ học. Kết thúc buổi học sinh viên nào cũng nắm được phương pháp làm đồ chơi nhạc cụ Xúc xắc, Trống bỏi và biết ý nghĩa tác dụng, cách sử dụng Xúc xắc, Trống bỏi trong các giờ hoạt động học tập và vui chơi ở trường mầm non.
3. Kết luận
Đồ chơi có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với trẻ em. Là những giáo viên mầm non trong tương lai, mỗi giáo sinh ngành giáo dục mầm non cần hiểu được nguồn gốc, ý nghĩa, tầm quan trọng của đồ dùng đồ chơi đối với trẻ mầm non để từ đó rèn luyện những kĩ năng làm đồ dùng đồ chơi để sử dụng trong các hoạt động học và vui chơi của trẻ ở trường mầm non.